
وسواس در کودکان یک اختلال روانی محسوب میشود که در نتیجه آن، کودک تمایل زیادی به انجام عملکردها و رفتارهای خاص و درگیر شدن با فکرها و تصورات وسواسگونه دارد. بدون شک، این شرایط باعث آزار و ناراحتی کودکان میشود و درصورت عدم مقابله با این اختلال، شاهد شدت گرفتن این نشانهها در بزرگسالی او هستیم. از بهترین راهکارها در کاهش وسواس میتوان به روش بازی درمانی اشاره کرد که بهطرز موثری کودکان را با روند درمانی همراه میکند. بازی برای درمان وسواس در کودکان، تاثیرات قابلتوجه و عمیقی دارد که آنها را به شکل راحتتری به سمت رفتارها و افکار عادی سوق میدهد. برای آگاهی از تاثیرات و روشهای بازی درمانی در درمان وسواس کودکان با ادامه مطلب همراه شوید.
نقش بازی در کاهش علائم وسواس
مقاومت کودکان در همراهی با روشهای درمانی برای کاهش علائم وسواس، امری طبیعی است؛ بنابراین بهتر است بهدنبال درمانهایی باشید که با روحیات این سن، همخوانی بیشتری دارد. در این میان، بازی درمانی از سرگرم کنندهترین و جذابترین روشهای درمانی محسوب میشود که به کودکان در بهبود مشکلات روزمره و یادگیری مهارتهای جدید کمک میکند.
از نگاهی دیگر، بازی برای درمان وسواس در افزایش سلامت ذهن و روان کودک و تقویت مهارتهای جسمی او نیز موثر است؛ بنابراین میتوان تاثیر این شیوه درمانی را در رشد جسمی و ذهنی کودکان نیز مشاهده کرد. در بازی درمانی بهمنظور کاهش نشانههای وسواس، کودک با فعالیتها و بازیهای موردعلاقهاش درگیر میشود و به این شکل میتوانید یادگیری هدفمند مسائلی چون بهبود تعاملات اجتماعی و گروهی، تقویت حافظه و افزایش تمرکز را بهطرز موثری در آنها، نهادینه کنید.
از اصلیترین مزیتهای بازی درمانی این است که این روش دربرابر درمانهای دارویی، غیرتهاجمی بوده و عوارض ناشی از استفاده داروها را ندارد. کودک طی جلسات بازی برای درمان وسواس، احساسات خود را کشف کرده و نحوه ابراز احساسات و افکارش را میآموزد. همچنین، فرد درمانگر شیوههای اصولی را به او یاد میدهد تا به درستی با احساسات دشوار روبهرو شود.
بازی درمانی، به کودکان در درک بهتر دنیای اطرافش کمک کرده و توانایی غلبه بر تجربیات چالشبرانگیز و شرایط آزاردهنده را در او افزایش میدهد. درنتیجه این روند، شاهد افزایش اعتمادبهنفس و عزت نفس کودک و توانایی ایدهآل او برای حضور در اجتماع خواهید بود.

معرفی بازی های موثر برای مدیریت اضطراب و وسواس
همانطور که اشاره شد، وسواس ازجمله اختلالات روانی است که ممکن است کودک بهصورت ناخودآگاه و یا در نتیجه حضور در شرایط اجتماعی خاصی به آن مبتلا شود. این اختلال با علائمی چون تمایل به انجام فعالیتهای خاص و اغلب تکراری و نگرانیهای غیرضروری در کودک بروز پیدا میکند. ضرورت توجه به درمان وسواس در سنین پایین، اهمیت زیادی دارد و بهترین روش برای این کار، تمرکز بر شیوه بازی برای درمان وسواس است. برای مدیریت استرس و وسواس کودکان میتوانید برخی بازیهای موثر و درعین حال سرگرم کننده را درنظر داشته باشید، ازجمله:
حل انواع پازل
بازی از روشهایی درمانی غیرمستقیم در درمان وسواس و اضطراب کودکان است؛ بنابراین باید بهطرز موثری ذهن آنها را درگیر کرد. در این میان، حل انواع پازل از آسان تا سخت میتواند به افزایش دقت و تمرکز کودکان منجر شود. توجه داشته باشید که چون کودک درگیر مشکلات استرس و وسواس است، سختی پازل را با توجه به حوصله و سن او انتخاب کنید.
بازی با انواع کارت ها
از دیگر بازیهایی که به کاهش علائم وسواس در کودکان کمک میکند، کارتها هستند. کارتهای بیشماری با قوانین بازی مختلف وجود دارند که به افزایش تمرکز کودکان بهطور سرگرم کنندهای میپردازند. لازم به ذکر است که کودک در تمام طول بازی با کارتها، بهدلیل درگیر شدن با حل مسائل، از نگرانیها و تفکرات منفی ذهنش دور میشود.

انجام بازی ها و فعالیت های ورزشی
بازیهای ورزشی متعدد و متنوعی برای کودکان در سنین مختلف طراحی شده است که با جذابیتهای زیادی همراه است. مطابق با علاقه و روحیه کودکتان، چندین بازی ورزشی را درنظر بگیرید و او را برای انجام فعالیت بدنی بیشتر ترغیب کنید. تحرک بیشتر، علاوه بر سرگرم کردن کودکان دارای وسواس، باعث شادی و خلاص شدن آنها از شر افکار منفی میشود.
گل بازی
از موثرترین بازیها در کاهش اضطراب و وسواس کودکان، گل بازی است. از آنجایی که کودک، گل را با دستانش لمس میکند و با آن، اشکال مختلف و موردعلاقهاش را میسازد، نحوه ایجاد تعامل با طبیعت و حس امنیت را بهخوبی درک خواهد کرد. گل بازی از جذابترین و عالیترین گزینههای بازی برای درمان وسواس بهشمار میرود که به کودک برای رسیدن به راحتی در بروز احساساتش و برونریزی آنچه در ذهن دارد در غالب اشکال مختلف، کمک میکند.

چطور بازی ها می توانند به درمان وسواس کمک کنند؟
در روش بازی درمانی برای کاهش نشانههای وسواس در کودکان، شما قرار است محیطی سرگرم کننده و امن را برای بروز احساسات و عوامل استرسزا در کودکان، فراهم کنید. در این روش، بهتدریج کودک میآموزد که چگونه با اضطراب، وسواس و افکار منفی خود کنار بیایید و به شکلی سرگرم کننده آنها را از خود دور کند.
توجه داشته باشید که کودکان با بازی، نشانهها و بازخوردهایی را بروز میدهند که بهعنوان زبان افکار و احساسات آنها عمل میکند. به همین دلیل، درمانگر میتواند با بازی درمانی به دنیای افکار کودک ورود کرده و به طرز موثر و هدفمندی او را به سمت آگاهی از احساساتش و مقابله با افکار وسواسگونهاش هدایت و همراهی کند.
در صورتی که از روشهای موثر بازی برای درمان وسواس استفاده کنید، میتوانید شاهد تغییرات قابلتوجهی در نحوه رویارویی کودکان با چالشهای روانی، فردی و اجتماعی باشید. لازم به ذکر است که رویکرد و برنامه بازی درمانی باید با توجه به نوع و شدت مشکلات کودک، خلقوخو و نیازهای منحصربهفرد او تعیین و پیگیری شود؛ به این شکل نمیتوان یک روش و رویکرد بازی درمانی را برای تمام کودکان بهکار برد.
روش های بازی درمانی برای مقابله با وسواس
برای مقابله و درمان وسواس کودکان از طریق بازی، میتوانید با توجه به نوع وسواس و شدت آن، روی یک یا چند روش خاص تمرکز داشته باشید. برخی از رایجترین روشهای درمان وسواس به شیوه بازی و سرگرمی به شرح زیر است:
انجام بازی های فکری و ریاضی
درصورتی که درمانگر تاکید بیشتری برروی فعال کردن ذهن و تقویت تمرکز و حافظه کودک دارد، برای درمان وسواس و اضطراب او از بازیهای فکری و ریاضی مانند پازل، نقطه به نقطه و سودوکو استفاده میکند.
انجام بازی های حرکتی
اگر درمانگر به این نتیجه برسد که برای درمان وسواس کودک به فعال کردن بدن او و تخلیه انرژی بیشتر نیاز است، کودک را به سمت انجام بازیهای حرکتی فعال مانند پرش از موانع، توپ بازی و مانند اینها سوق میدهد.

انجام بازی های خلاقانه
تمرکز بر فعالیتهای خلاقانه برای کشف تواناییهای ذهنی و جسمی کودکان در درمان وسواس و اضطراب آنها مهم است. بنابراین ممکن است درمانگر از روشهای بازی خلاقانه مانند مجسمهسازی، گلبازی، نقاشی و ساخت اشکال مختلف با کاغذ، به افزایش تمرکز کودک و بروز احساسات او کمک کند.
انجام بازی های نقش آفرینی
از موثرترین و جذابترین روشهای بازی درمانی برای ازبین بردن وسواس کودکان، میتوان به بازیهایی اشاره کرد که قرار است کودک در آن نقشآفرینی کند. این روش، راههای بهبود رفتارهای نادرست و نحوه رویارویی با چالشها را به کودک میآموزد. روایت کردن داستانها و خاطرات، بازسازی صحنههای تئاترگونه داستانها و بازگو کردن دیدار کودک با همسالانش از روشهای انجام بازیها نقش محسوب میشود.
سخن پایانی
وسواس و اضطراب ناشی از آن، ازجمله اختلالات روانی است که کودکان را با شرایط آزاردهنده و افکار نگران کننده روبهرو میکند. بازی درمانی از موثرترین و جذابترین روشهای درمان وسواس کودکان بهشمار میرود که با فعالیتهای سرگرم کننده، کودک را به سمت بهبود رفتار و کنترل افکار چالشبرانگیز سوق میدهد. بازی برای درمان وسواس شامل طیف وسیع و متنوعی از گزینهها است؛ اما باید در انتخاب بهترین روش بازی درمانی به روحیات و نیازهای کودک و همچنین نوع و شدت وسواس او توجه داشته باشید.